Nazorg
De afscheidsweek vloog voorbij. We werkten samen toe naar een eervol afscheid van jouw dierbare. Je stond je mannetje en kon de wereld voor jouw geliefde aan, want het organiseren van een mooie uitvaart was immers alles wat je nog voor hem of haar wilde doen.
Naast het emotionele stuk komen er allerlei praktische zaken om de hoek. Acties die je moet ondernemen bij verschillende bedrijven, overheidsinstanties, banken, verzekeraars, de Belastingdienst, verhuurders, kadaster, notaris etc. Het is fijn als je mensen om je heen hebt die je hierbij kunnen ondersteunen. Voor dit praktische stuk bieden wij digitale ondersteuning aan. Met een online stappenplan kun je makkelijker belangrijke zaken afwikkelen. Heb je liever fysiek contact met iemand die je op deze gebieden kan ontzorgen? Dan brengen we je, als je dat wilt, in contact met een nalatenschapscoach.
Contact, twee weken na het afscheid
Ook na het afscheid van je geliefde, hebben we aandacht voor jou. Ongeveer twee weken na het afscheid nemen we contact met je op om na te praten. En na acht weken doen we dat opnieuw.
We staan in dit eerste gesprek samen stil bij hoe je deze periode vanaf het overlijden van je naaste hebt beleefd. Ook praten we over hoe je onze rol daarbij hebt ervaren.
Opnieuw contact, acht weken na het afscheid
Als de omgeving over is tot de orde van de dag, het vele papierwerk geregeld is en je misschien wel een huis hebt moeten leeghalen, ontstaat er ruimte.
Ruimte waar rouw zijn plaats inneemt. Je voelt je moe, vergeet alles, kan je niet concentreren, slaapt slecht, je wordt overvallen door vlagen van verdriet en je komt tot weinig.
Weet dat dit hele normale reacties zijn op een verlies. Op zo’n moment helpt het als je mensen om je heen hebt die naar je luisteren, je ontlasten, je vasthouden en je verdriet kunnen verdragen. Ze kunnen jouw verdriet niet wegnemen of verminderen, maar wel beter behapbaar maken.
Alles is bespreekbaar
In ons tweede gesprek gaan we samen met jou wat dieper in op je verlies. Wat betekent het echt om iemand te verliezen? Is het verdriet altijd hetzelfde? Wat betekent alleen zijn? Hoe lang mag verdriet duren? Wat als iemand de aanwezigheid van de ander nog voelt, is dat normaal? Er kunnen nog veel meer vragen opkomen in deze periode. Alles is bespreekbaar. We hebben oprechte aandacht voor jou.
Mocht je na deze twee gesprekken behoefte hebben aan extra ondersteuning bij het verwerken van je verlies dan bieden wij diverse vormen van rouw- en verliesbegeleiding aan. Of wellicht heb je hulp of inspiratie nodig op het gebied van de asbestemming of het uitzoeken van een grafmonument. We denken graag met je mee.
Kinderen en rouw;
Ook kinderen krijgen te maken met verlies; met het verdriet om het missen van iemand die ze lief hadden. Verlies en verdriet zijn onlosmakelijk verbonden met het leven.
Kinderen hebben ons nodig om alles goed te kunnen hanteren. Volwassenen zijn hun belangrijkste steunfiguren. We zijn voor hen het voorbeeld. Maar op een of andere manier hebben we vaak de neiging het verdriet aan kinderen niet of nauwelijks te tonen of het te verzachten. Belangrijk is om oprecht te zijn en juist te laten zien wat verlies met je doet. Daar horen verdriet en troost bij.
Elk rouwproces is uniek, dus ook dat van onze kinderen. Het ene kind wil overal wat van weten en bij betrokken worden en het andere speelt liever buiten. Het ene kind trekt zich terug, het andere wordt ontzettend druk. Alles is oké! We kunnen je helpen om kinderen uit te leggen wat ze de komende tijd kunnen verwachten. We zullen kinderen zo veel mogelijk actief betrekken bij het afscheid. Zowel in de voorbereiding maar ook op de dag van het afscheid zelf. We bedenken samen welke rol ze in het afscheid kunnen spelen, want kinderen willen (meestal) graag iets doen. Denk aan het maken van een mooie tekening of zelfs het beschilderen van de kist. We kunnen ook samen naar het recept van oma koekjes bakken en deze uitdelen aan het bezoek. Of misschien wil een kind tijdens het afscheid wel kaarsjes aansteken, een ballon oplaten, een liedje zingen of een stukje voorlezen. We stemmen samen af wat goed voelt, zodat kinderen op hun manier onderdeel zijn van het afscheid.
Kinderen rouwen op hun eigen manier
Hieronder vind je veelvoorkomende reacties van kinderen in diverse levensfases. Met dank aan expertisecentrum 'Omgaan met verlies' voor het delen van hun kennis.
0-3 jaar - Baby’s en Peuters
- Kennen nog geen onderscheid tussen levend en niet levende dingen
- Ervaren wel scheidingsangst
- Voelen spanning en emoties aan en slaan dit op in hun lijf (lijfgeheugen)
4-6 jaar - Kleuters
- Kennen het verschil tussen leven en dood
- Zijn zich niet bewust van het definitieve karakter van dood zijn, denken / hopen dat het tijdelijk is (als een soort slaap)
- Dood en leven wisselen elkaar af
- Magisch denken (herinneringen, fantasie en werkelijkheid lopen door elkaar heen)
- Ze stellen vaak praktische vragen
6-9 jaar
- Hebben beginnend besef dat dood onomkeerbaar is
- Begrijpen nog niet dat het iedereen overkomt maar kennen wel de angst dat mensen dood kunnen gaan
- Interpreteren wat ze horen zeer letterlijk
- Willen vaak precies weten hoe het zit en stellen nuchtere vragen
9-12 jaar
- Beseffen dat alles wat leeft ook doodgaat
- Zijn nieuwsgierig en stellen confronterende vragen
- Zijn iets minder afhankelijk van volwassenen
- Ze willen niet kinderachtig lijken
- Laten hun echte emoties minder snel zien en uiten deze soms in opstandig gedrag
Klokhuis maakte een serie van vier prachtige filmpjes en een podcast over kinderen en de dood, die eigenlijk alles vertelt wat kinderen (en ook volwassenen!) willen weten over de dood, begraven of cremeren, afscheid nemen en rouwen. Hieronder vind je de linkjes naar deze prachtige vierdelige serie en de podcast.
Waarom begraven of cremeren we onze overledenen?
Bron: Het Klokhuis